Hướng Dẫn Chi Tiết Thủ Tục Xuất Khẩu Chè (Trà)

Xuất khẩu chè (trà) là một lĩnh vực quan trọng trong ngành nông sản Việt Nam, đòi hỏi doanh nghiệp phải nắm rõ quy trình hải quan, vận chuyển, cũng như các quy định của nước nhập khẩu. 

1. Kiểm Tra Điều Kiện Xuất Khẩu

1.1. Điều Kiện Kinh Doanh Xuất Khẩu Chè

• Doanh nghiệp cần có giấy phép kinh doanh với ngành nghề liên quan đến xuất khẩu nông sản.
• Có hợp đồng mua bán chè với đối tác nước ngoài.
• Đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng chè theo quy định của Việt Nam và nước nhập khẩu.

1.2. Các Quy Định & Chính Sách Xuất Khẩu

• Chè không thuộc danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, nhưng phải tuân thủ các quy định về kiểm dịch thực vật, chất lượng và an toàn thực phẩm.
• Một số thị trường như EU, Hoa Kỳ, Trung Quốc có yêu cầu nghiêm ngặt về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kiểm dịch thực vật và chứng nhận chất lượng.

2. Chuẩn Bị Hàng Hóa Để Xuất Khẩu

2.1. Phân Loại Sản Phẩm Chè Xuất Khẩu

Chè xuất khẩu có nhiều loại, phổ biến nhất gồm:

• Chè xanh (Green Tea): Sấy khô hoặc vò xoắn.
• Chè đen (Black Tea): CTC hoặc Orthodox.
• Chè ô long (Oolong Tea): Lên men nhẹ.
• Chè thảo mộc (Herbal Tea): Hoa, lá cây dược liệu.

2.2. Đóng Gói & Bao Bì

• Chè nguyên liệu: Đóng trong bao PP, PE, túi giấy kraft hoặc thùng carton (5kg – 50kg).
• Chè thành phẩm: Đóng trong túi hút chân không, hộp giấy, hộp thiếc, hoặc túi zip để giữ hương vị.
• Nhãn mác cần ghi rõ thông tin: tên sản phẩm, xuất xứ, hạn sử dụng, thành phần và hướng dẫn bảo quản.

3. Thủ Tục Hải Quan Xuất Khẩu Chè

3.1. Hồ Sơ Hải Quan Xuất Khẩu

Doanh nghiệp cần chuẩn bị:

1. Hợp đồng thương mại (Sales Contract).
2. Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice).
3. Phiếu đóng gói hàng hóa (Packing List).
4. Vận đơn (Bill of Lading - B/L) hoặc Giấy chứng nhận vận tải đường không (Airway Bill - AWB).
5. Tờ khai hải quan điện tử (Customs Declaration Form).
6. Giấy chứng nhận xuất xứ (Certificate of Origin - C/O) (tùy theo thị trường nhập khẩu).
7. Chứng nhận kiểm dịch thực vật (Phytosanitary Certificate) do Cục Bảo vệ Thực vật cấp.
8. Giấy chứng nhận chất lượng (Certificate of Quality - COQ) theo yêu cầu của khách hàng.

3.2. Quy Trình Làm Thủ Tục Hải Quan

• Bước 1: Khai báo hải quan qua hệ thống VNACCS/VCIS.
• Bước 2: Xuất trình hồ sơ giấy nếu bị phân luồng vàng hoặc đỏ.
• Bước 3: Kiểm hóa hàng (nếu thuộc luồng đỏ).
• Bước 4: Nộp thuế xuất khẩu (nếu có) và hoàn thành thông quan.

4. Vận Chuyển Chè Xuất Khẩu

4.1. Chọn Phương Thức Vận Chuyển

• Đường biển: Sử dụng container 20ft hoặc 40ft, thích hợp cho đơn hàng lớn.
• Đường hàng không: Phù hợp với chè thành phẩm có giá trị cao.
• Đường bộ: Xuất khẩu sang Trung Quốc, Lào, Campuchia qua cửa khẩu.

4.2. Booking Chỗ & Làm Vận Đơn

• Đặt lịch tàu hoặc máy bay với hãng vận chuyển.
• Phát hành vận đơn (Bill of Lading) từ hãng tàu hoặc vận đơn hàng không (Airway Bill).

5. Thủ Tục Thanh Toán & Giao Hàng

5.1. Các Phương Thức Thanh Toán Quốc Tế

• L/C (Thư tín dụng - Letter of Credit): An toàn nhưng phức tạp.
• T/T (Chuyển khoản ngân hàng - Telegraphic Transfer): Nhanh nhưng có rủi ro.
• D/P (Nhờ thu kèm chứng từ - Documents Against Payment): Phù hợp khi có quan hệ tin cậy.

5.2. Giao Hàng & Kết Thúc Hợp Đồng

• Kiểm tra lịch trình vận chuyển và theo dõi tình trạng giao hàng.
• Bàn giao bộ chứng từ cho đối tác nhập khẩu.
• Lưu trữ hồ sơ xuất khẩu để kiểm toán sau này.

6. Các Giấy Chứng Nhận Cần Thiết Theo Thị Trường Nhập Khẩu

Mỗi thị trường có những yêu cầu riêng về chứng nhận:

• Thị trường EU: Yêu cầu chứng nhận UTZ, Rainforest Alliance, HACCP hoặc chứng nhận Organic (nếu là chè hữu cơ). Ngoài ra, cần đảm bảo dư lượng thuốc bảo vệ thực vật theo tiêu chuẩn EU.
• Thị trường Hoa Kỳ: Cần đăng ký với FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) và chứng nhận USDA Organic nếu là chè hữu cơ.
• Thị trường Nhật Bản: Cần có chứng nhận JAS (Japanese Agricultural Standards) cho chè hữu cơ và tuân thủ tiêu chuẩn kiểm dịch thực vật nghiêm ngặt.
• Thị trường Trung Quốc: Yêu cầu kiểm nghiệm chất lượng do CIQ (China Inspection and Quarantine) thực hiện và chứng nhận kiểm dịch thực vật trước khi nhập khẩu.

Chuẩn bị đầy đủ các chứng nhận giúp đảm bảo xuất khẩu thuận lợi và tránh bị trả hàng.

7. Lưu Ý Khi Xuất Khẩu Chè

1. Kiểm tra kỹ hợp đồng mua bán để tránh tranh chấp.
2. Đảm bảo chất lượng chè theo tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.
3. Tuân thủ quy định về thuế xuất khẩu và hoàn thuế.
4. Theo dõi lịch trình vận chuyển để đảm bảo giao hàng đúng hạn.

8. Kết Luận

Thủ tục xuất khẩu chè đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về hồ sơ, chất lượng hàng hóa và vận chuyển. Các công ty logistics hoặc phòng xuất nhập khẩu cần nắm vững các bước trên để đảm bảo quy trình diễn ra suôn sẻ và tối ưu hóa chi phí.